ONZE AARDE
Duurzaamheid zit bij Marmoleum in het DNA. Het bestaat al meer dan 100 jaar en is de eerste cradle-to-gate CO₂-neutraal geproduceerde vlakke vloer ter wereld. Dit komt hoofdzakelijk omdat linoleum gemaakt is van hernieuwbare natuurlijke grondstoffen, zoals jute, lijnolie, hars, houtmeel en kalksteen. Natuurlijke grondstoffen zoals jute, de vlasplant en de naaldbomen nemen tijdens hun groei namelijk CO₂ uit de lucht op en zetten dit om in zuurstof. Daarnaast proberen we de impact van de productie van linoleum zoveel mogelijk te minimaliseren.
Omdat dit duurzame verhaal voor ons zo vanzelfsprekend is, vergeten we dat het heel bijzonder is en helemaal van deze tijd. Daarom is in 2020 een start gemaakt met de Marmoleum campagne. In ‘Marmoleum the movie’, spelen de grondstoffen van linoleum de hoofdrol. Eind augustus 2021 is de Marmoleum roadshow van start gegaan.
Het doel van de roadshow, was om na een periode van thuiswerken en gelimiteerd reizen toch weer fysiek contact te zoeken met onze klanten en ze ons duurzame verhaal te vertellen. Daarbij maakten we gebruik van een speciale zuinige truck met op het dak zonnepanelen die stroom leverden aan de apparaten in het voertuig.
Flooring systems in adviesraad World Green Building Council
Forbo is dit jaar toegetreden tot de corporate adviesraad van het World Green Building Council (WorldGBC). Samen met bedrijven als Akzo Nobel, Saint Gobain, Siemens, Lafarge en Volvo helpt Forbo het WorldGBC om haar doelstellingen te bereiken. Het gaat hierbij om CO₂-reductie, gezonde gebouwen en gebruik van duurzame materialen. Onze deelname in de adviesraad heeft dit jaar een bijzonder karakter, omdat het WorldGBC (en dus ook Forbo) toegang krijgt in de COP-26 milieuconferentie die dit jaar in Glasgow wordt gehouden.

De conferentie is een vervolg op het klimaatakkoord van Parijs, waarmee weer nieuwe stappen worden gezet voor een groenere toekomst. In Glasgow zullen alle wereldleiders aanwezig zijn en is er veel media-aandacht. Forbo mag gedurende de periode van een jaar gebruik maken van het logo van het WorldGBC en deze connectie promoten.
DUURZAAMHEIDSTRATEGIE EN MILIEUBEWUSTZIJN
Forbo Flooring heeft duurzaamheid hoog in het vaandel staan. De overheid en onze klanten stellen op dit gebied ook steeds hogere eisen. Daarom heeft Forbo een ambitieuze duurzaamheidstrategie geformuleerd en een bijbehorend plan opgesteld. Via een e-learning introduceren we de nieuwe duurzaamheidsstrategie van Forbo Flooring Systems bij onze medewerkers. In de e-learning leren ze wat er is gedaan, wat er in de loop der jaren is veranderd en waarom we nu een duidelijke focus hebben op de principes van de circulaire economie. Tegelijkertijd introduceert deze e-learning module het Duurzaamheidsprogramma 2025. Een 5-jarig programma dat is opgezet voor de diverse Business Units, de Sales organisaties en de centrale functies, om ons allemaal te betrekken en aan te laten sluiten bij de focus van onze duurzaamheidsstrategie, waarin de volgende ambities voor 2025 genoemd worden:
Neerzetten van een CO₂-neutraal productportfolio door:
- 20% reductie van CO₂-emissie en gebruik van fossiele brandstoffen ten opzichte van 2019.
Omvormen naar een zero-waste bedrijf door:
- 95% hergebruik/recycling van linoleum/granulaatafval
- 100% hergebruik/recycling van kantoorafval
Actieve bijdrage leveren aan een circulaire economie door in te zetten op:
- recyclen van post-consumer linoleumafval
- recyclen van installatie-afval
- ontwikkelen van losleglinoleum
- ontwikkelen van linoleumproducten die recyclebaar zijn
Het huidige productieproces van linoleum in Assendelft heeft uiteraard wel impact op het milieu. Produceren kost immers energie en resulteert naast het product zelf in reststoffen en emissies. Met onze productieprocessen streven wij naar een zo klein mogelijke ‘milieu-voetafdruk’. In dit hoofdstuk lees je wat de impact is en hoe we die elk jaar proberen te verkleinen.

ENERGIE
Het produceren van linoleum kost energie. Forbo gebruikt aardgas en groene elektriciteit als primaire energiebronnen. Onze strategie is gericht op het reduceren en vervangen van aardgas en het reduceren van het gebruik van elektriciteit. De nadruk ligt echter op het verminderen van aardgasverbruik, omdat dit tevens gepaard gaat met de emissie van CO₂. In 2021 laten we voor het eerst sinds 2016 weer een significante reductie zien in het aardgasverbruik per m2 geproduceerd linoleum. Hiermee tonen we aan dat onze inspanningen en maatregelen van de afgelopen jaren en de aandacht voor gasverbruik uiteindelijk een besparing oplevert. Het elektriciteitsverbruik per m2 linoleum is vrijwel gelijk gebleven.

Een deel van de elektriciteit die we gebruiken voor de productie van linoleum wekken we op met de zonnecollectoren op het dak van het crossdockmagazijn MXD. De afgelopen 3 jaar is het aandeel van de zonnecollectoren constant en voorzien deze Forbo van 0,3 procent van de totaal benodigde hoeveelheid elektriciteit.


ENERGIEBESPARINGSPROJECTEN
In 2021 zijn de volgende besparingsprojecten uitgevoerd en/of gecontinueerd:
Regelbare ventilatoren droogkamers
Voorheen stonden de ventilatoren in de droogkamer aan of uit. Aan om de droogkamerlucht te circuleren rond het linoleum en de temperatuur en vochtigheid overal constant te houden. Uit als de droogkamer niet werd gebruikt. Tegenwoordig zijn steeds meer droogkamers uitgerust met een regelbare ventilator. Dan kan de ventilator voluit worden gezet bij het opwarmen van de droogkamer, maar daarna gedurende het verdere droogproces op een lager vermogen worden gezet. Dit kan tot maximaal 70% elektriciteit besparen. In 2021 zijn inmiddels 41 van de 50 droogkamers voorzien van deze zogenaamde frequentiegeregelde ventilatoren.
Ecoprotocol in droogkamers
Door het droogproces in de droogkamers beter te monitoren, kunnen we het proces ook beter besturen en hoeven we minder stoom naar de droogkamer te voeren en minder lucht uit de droogkamers af te zuigen. We noemen dat het ecoprotocol. Deze verbeterde procesbesturing levert op twee manieren energie op: (1) er is minder stoom nodig om de droogkamer te verwarmen en op temperatuur te houden, (2) er wordt minder lucht uit de droogkamers afgezogen, waardoor de naverbrander ook minder lucht hoeft te reinigen. Zowel aan de voorkant als aan de achterkant van het proces besparen we aardgas. In totaal ongeveer 30%. In 2021 zijn 41 droogkamers operatief volgens het ecoprotocol.
Heetwaterketel en heaters in het MGP
De heetwaterketel die de warmte van de naverbrander Langbein bij de oxidatie gebruikt voor de voorverwarming van de oxidatieketels, is voorzien van een nieuwe warmtewisselaar en een goede temperatuurmonitoring. Hierdoor is te zien dat de warmte waarschijnlijk beter gebruikt kan worden voor constantere warmtevraag. Een studie naar de optimale inzet van de heetwaterketel voeren we in 2022 uit. De heaters in het grote magazijn MGP zijn beter afgesteld en gaan nu pas aan als de temperatuur in het magazijn te laag wordt. Hierdoor voorkomen we onnodige verwarming.
EMISSIE
De productie van linoleum gaat gepaard met emissie van verbrandingsgassen zoals CO₂ en NOx uit de stoomketels en naverbranders en emissie van linoleumdamp (vluchtige organische koolwaterstoffen, ofwel VOS) en geur tijdens het productieproces. Voor deze emissies gelden maximale emissiewaarden en meetverplichtingen of inspanningsverplichtingen om de emissie zo laag mogelijk te houden.
Uitstoot van CO₂
De emissie van CO₂ is direct gekoppeld aan de verbranding van aardgas. Voor CO₂ krijgt Forbo elk jaar een aantal vrije emissierechten. Omdat alle bedrijven steeds minder CO₂ mogen uitstoten worden de vrije emissierechten telkens minder. Het CO₂-emissiehandelsysteem zorgt ervoor dat bedrijven kunnen kiezen voor het investeren in gasreductie of het aankopen van extra emissierechten. Forbo doet beide. Naast CO₂-emissierechten betalen we sinds 2021 ook CO₂-heffing. Dit gaat volgens het systeem dat is vastgelegd voor bedrijven die, net als Forbo, deelnemen aan CO₂-emissiehandel.
In 2021 heeft Forbo vrijwel dezelfde hoeveelheid CO₂ geëmitteerd als in 2020. Omdat het aantal vrije emissierechten
zeer laag is, moeten we extra emissierechten bijkopen. De koers van CO₂-emissierechten is sinds 2021 sterk gestegen. Van circa 10 euro/ton in 2017 naar circa 70 euro/ton eind 2021.

NOx, VOS en geur
De emissie van Vos en geur is niet signifikant gewijzigd.



Watergebruik
In het linoleumproductieproces gebruiken we geen water en lozen we ook geen productiewater. We gebruiken leidingwater vooral voor sanitaire doeleinden, zoals douches, drinkwater en toiletten en een klein deel voor de stoomketels. Het gebruik van leidingwater in 2021 is met 13% gedaald. Dit wordt mede veroorzaakt doordat veel mensen thuis moesten werken in het kader van de COVID-19 pandemie. De hoeveelheid water die we in het riool hebben geloosd is 9% gedaald ten opzichte van 2020.
We lozen een kleine hoeveelheid schoon water in de naburige sloten. Dit water is afkomstig uit sloten of de Nauernasche Vaart. Het wordt gebruikt voor brandpreventie (het testen van brandhaspels en sprinklers) en bij blusactiviteiten en daarna weer geloosd op het oppervlaktewater.


Reststoffen
Tijdens het produceren van linoleum ontstaan de typische reststoffen linoleum en granulaat. Forbo Flooring streeft ernaar het ontstaan hiervan zoveel mogelijk te voorkomen. In eerste instantie door zo min mogelijk afval te produceren tijdens het proces. In tweede instantie door het afval wat vrijkomt in het productieproces te recyclen. In de derde plaats zetten we het afval dat we niet intern kunnen recyclen, extern nuttig in.
Linoleum reststoffen
Afval ontstaat onder andere bij het afsnijden van randen en hangbochten, bij proefnemingen, bij storingen, of bij afkeuren van materiaal. Linoleumafval wordt vervolgens zo veel mogelijk intern gerecycled. In 2021 heeft 87% van onze interne linoleumreststof ons terrein niet verlaten, in 2020 was dat 89%. Het werd direct weer ingezet als grondstof in het productieproces. De overige 13% kon niet worden gerecycled en werd als reststof van het terrein afgevoerd. In eerste instantie werd deze stroom verbrand in een afvalverbrandingsinstallatie, waar de warmte weer werd teruggewonnen. Het linoleumrestafval wordt nu ingezet als brandstof voor de cementindustrie, zodat daar fossiele brandstof wordt bespaard.


De mengerij is 2021 succesvol geweest door de focus op het voorkomen van granulaatafval. Circa 1,5% van de ingekochte grondstoffen voor het mengproces werd uiteindelijk granulaatafval. Dat was veel beter dan de 2,2% in 2020. Ook restgranulaat van kalander 1, dat voorheen werd afgevoerd, konden we inzetten voor de ondergrond van linoleum via kalander 2 en 4. We blijven continu zoeken naar een hoogwaardiger inzet van ons granulaat en linoleumafval. Tegelijkertijd willen we ook voorkomen dat linoleumafval dat buiten onze site ontstaat, bijvoorbeeld bij het installeren van linoleum. Wij zamelen snijrestanten van projecten in Nederland in en retourneren die naar onze fabriek om ze daar te recyclen tot nieuw linoleum. Zo hebben we in 2021 23 ton snijafval, verzameld via 48 klanten, intern gerecycled.
Gerecycled linoleum als onderdeel van prijs voor groene ideeën
In oktober 2021 reikte de Engelse prins William namens de Royal Foundation vijf prijzen van een miljoen pond uit aan de vijf beste ideeën die helpen de wereld groener te maken. Een ritueel dat de komende negen jaar zal worden herhaald. Bij het geldbedrag hoort ook een tastbare prijs ontworpen door de Nederlandse ontwerper Christien Meindertsma. In totaal produceerde Christien 50 unieke koperen medailles, elk met een andere afbeelding, gepresenteerd in unieke linoleumdoosjes. Zowel de medaille als het doosje zijn gemaakt van gerecycled materiaal. Op basis van linoleum scrap ontwikkelde Christien Meindertsma samen met de proeffabriek een recept om het restmateriaal te verwerken tot 20cm dikke platen van 23 x 23 cm. Van het materiaal perste en freesde Christien vervolgens 50 prachtige doosjes.

Geluid
Elk jaar meten we de geluidsbelasting van onze activiteiten op drie vergunningspunten buiten ons terrein. De meetresultaten worden getoetst aan onze vergunning om te kijken of we de maximaal toegestane waarden niet overschrijden. Uit de metingen in 2021 blijkt dat we de vergunde waarden op geen enkel punt overschrijden.
MILIEU-INCIDENTEN EN KLACHTEN
In 2021 heeft de Omgevingsdienst zes ongewone situaties geregistreerd op naam van Forbo Flooring BV. We doen deze meldingen zelf als er een situatie dreigt met een mogelijk milieueffect buiten de locatie. Het betrof:
- een kleine brand met rookontwikkeling in de banburry, een soort mixer, van de mengerij;
- broei in een afvalcontainer met granulaat;
- drie alarmeringen die indirect waren veroorzaakt (door een oefening, uitval van stroom, onderhoud);
- een miscommunicatie.
Al deze incidenten zijn klein gebleven, zijn opgeruimd en hadden een minimaal effect buiten de locatie. Bij de omgevingsdienst zijn twee geurklachten binnengekomen voor Forbo Flooring BV. Een van die klachten heeft bij Forbo tot nader onderzoek geleid naar afwijkingen bij de verestering, oxidatie of droogkamers, maar heeft geen resultaten opgeleverd. Dit is aan de Omgevingsdienst gecommuniceerd en daarmee door hen afgehandeld.